Yaşam için uyumak mı yemek mi önemli?

Amerikan Sleep to Live Institute Direktörü Dr. Robert Oexman’a göre az yiyerek uzun yaşayabiliriz ama az uyuyarak sağlıklı ve uzun yaşamak imkansız

Sadece ABD’de 40 milyon kişinin uykusuzluk çektiği günümüzde, uyku sorunları yaşamı kısaltan etkenlerden biri olarak görülüyor. Sağlıklı uyku alışkanlığının çocukluktan itibaren kazanılması gerektiğini belirten Dr. Oexman, sorularımızı yanıtlamaya devam ediyor.

* Sık görülen uyku sorunları hangileri?

En çok görülenler, uykusuzluk (İnsomnia) ve uyku apnesi. İnsomnia çok sık görülen ve tedavisi zor bir hastalıkken, uyku apnesi teşhisi kolay ve tedavi edilebilir türden.

* Kaliteli uyku uyuyamamak yaşamı kısaltır mı?

İnsomnia ve uyku apnesi, kalp krizini tetikliyor. İnsomnia ayrıca kilo artışına neden oluyor.

* Yorgunluk ve uyku sorunları arasındaki ilişki nedir?

Yorgunluk ve uyku arasında bağ kurmuyoruz çünkü sorunlarımızın uyku kaynaklı olduğunun farkında değiliz. Durumu,“Yorgunum çünkü çok çalışıyorum”, “Enerjim yok spor yapamıyorum”a bağlıyoruz. Ama uyku düzensizliği ya da bozukluğu kronik yorgunluğa veya başka hastalıklara neden olabiliyor.

* Uykuyla ilgili mitler var. “Az uyuyan çocuk zeki olur” gibi.

“Az uyuyan çocuk zeki olur” ya da az uyuyanların ‘kafaları çok çalışan’ insanlar olduğu konusunun tam tersi geçerlidir. Hafızanın güçlenmesi ve beynin sağlıklı çalışabilmesi için uyku süresi önemli. Az uyuduğunu iddia eden insanlar gün içinde kısa kestirmeler yapar, bunun amacı gece alınamayan uykunun açığını kapatmaktır. Diğer mitlerden biri de içkinin rahat uyuttuğu yönünde. Alkol, uykuya geciş için yardımcı olabilir ama kaliteli uyku için doğru seçim değil. Gece uykunun bölünmesine, uyanmaya neden olur. ‘Yaşlılar az uyur’ inanışı da yanlış. Çektikleri ağrı ya da hastalıklar nedeniyle uyuyamıyorlar.

* Yine bebekler için “Uyusun da büyüsün” denir.

Büyüme hormonu (Leptin ve ghrelin) derin uykuda ortaya çıkar. Az uyuyan çocuklarda derin uyku kısa olacağı için gelişmelerini olumsuz yönde etkiler. Çocukların uykuya kolay dalması için yatmadan önce sıcak duş işe yarayabilir. Sıcak su, vücuttaki kan akışını artırır. Vücudun iç sıcaklığı düşer ve bu, uykuya dalmayı kolaylaştırır.

* Küçük çocuklar anne babalarıyla aynı odada ya da aynı yatakta yatmaya bayılır. Bu bir sorun olarak görülmeli mi?

Asla bebeğinizle aynı yatakta uyumayın, bu ölüm tehlikesi yaratan bir durumdur. Çarşaf, yastık bebeğin nefes yolunu tıkayarak boğulmasına yol açabilir. Ayrıca çocukları tek başına yatırmak, onlara kendi başlarına hareket etme ve yalnız kalarak özgüvenlerini artırma konularında yardımcı olur.

* Aileler çocuklarında uyku apnesi olup olmadığını nasıl bilebilir?

Çocuklar normal şartlar altında horlamaz. Yüksek sesle horlama, uyurken nefesin kesilmesi belirtiler olabilir. Bu gibi durumlar mevcutsa mutlaka doktora başvurulmalı.

* Geniz eti ve bademcik sorunları çocuklarda horlamaya yol açan ve uykuyu bölen sorunlar. Bu sorunlara nasıl yaklaşılmalı?

Bademciklerin büyük oluşu, boğazı kapatması veya deviasyon ve geniz eti sonucu nefes almakta sorun yaşandığında mutlaka bir uzmana danışılmalı. Nefes almayı zorlaştıracak kadar sorun varsa çocukken müdahalede bulunmak daha doğrudur. Bu tarz rahatsızlıkları olan çocuklar, ileriki yaşlarda uykuyla ilgili daha büyük sorunlar yaşayabilir.

UYKUSUZLUK ÇEŞiTLERi

Birincil İnsomnİa

* Uykuya başlama sorunu: Kişi uykuya dalmada sorun yaşar.
* Uykuyu devam ettirememe: Kişi uykuya dalar ancak gecenin ilerleyen saatlerinde defalarca uyanır ve uykuya dalamaz.
* Uyku borcu: Kişi normalde uyanmayı planladığı zamandan önce uyanır ve uykuya dalamaz.

Co morbid İnsomnİa

Dış etkenlerden kaynaklanan tür. (Kullanılan yatağın, yastığın doğru olmayışı, uyumaya çalışılan ortamdaki ışık, sıcaklık, başka hastalıklar için kullanılmak zorunda olunan ilaçların yan etkisi) Tedavisi mümkün.