Çernobil faciası nükleer enerji politikalarını etkiledi mi?

Çernobil faciasının üzerinden otuz yıl geçti. Bazı ülkeler nükleer enerjiden yararlanmaktan tamamen vazgeçerken, uzmanlar başka bir facianın endüstriyi tamamen öldüreceğini söylüyorlar.

Bu yıl, Ukraynanın Çernobil kentindeki nükleer reaktörün bir kaza sonucu bütün Doğu Avrupayı etkilediği radyasyon sızıntısı faciasının 30. yıl dönümü.

Facianın, sonraki yıllarda ortaya çıkan binlerce kanser vakasının doğrudan nedeni olduğu düşünülüyor. Çernobilde gerçekleşen olay, 2011de Japonya, Fukuşimada gerçekleşen erime kazasına kadar Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu tarafından “büyük kaza” olarak nitelendirilen tek vaka olma niteliğini taşıyordu. Veriler de Çernobilin nükleer enerji sektörü üzerindeki etkisini gözler önüne seriyor: Çernobil faciasının gerçekleştiği yıla kadar olan 32 yıllık süreçte 409 reaktör açılırken, faciadan sonra geçen 30 yıllık süreçte ise bu rakam 194le sınırlı kalmış.

Elbette bu rakamların ardında yatan başka etkenler de var. Ancak enerji alanında alınan kararlardan bazıları Ukraynadaki faciayla doğrudan ilintili. Örnek vermek gerekirse, İtalyada faciadan hemen sonra yapılan bir referandum sonucunda ülkede nükleer enerji üretiminin durdurulması kararı alındı.

Ancak nükleer mühendis ve danışman John Largea göre 1979 yılında Pensilvanyada gerçekleşen Three Mile Island vakasından sonra gelen şeffaflık ve düzenleme talepleri, sektör üzerinde Çernobilden daha büyük bir etkiye sahip. Large, aynı büyüklükte bir değişimin Fukuşimadan sonra geleceğini de savunuyor.

Japonyada gerçekleşen kaza, Alman hükümetinin ülkenin bütün nükleer enerji tesislerini, sonuncusu 2022de olmak üzere, kapatma kararı almasına yol açtı. University College Londondaki Enerji Enstitüsünden Dr. Paul Dorfmana göre “Nükleer enerji devri sona erecek çünkü nükleer enerji maliyetli bir enerji türü”. Dorfman aynı zamanda gelecek beş veya on yıl içerisinde başka bir kaza meydana gelmesi durumda nükleer enerji endüstrisinin tamamen sona ereceğini savunuyor.