Avrupa kütüphaneleri bir tuşun ucunda

Milli Kütüphane’nin de içinde yer aldığı ”Avrupa Kütüphanesi” projesiyle artık Avrupa ülkelerinin kütüphanelerindeki eserlerin künyesine ulaşmak mümkün. Bir kitaptan yararlanmak içinse Milli Kütüphane yetkililerinden yardım istemek yeterli.

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Milli Kütüphane Genel Müdürü Tuncel Acar, 2008 yılında Avrupa’daki tüm kütüphanelerin veri tabanını ortak bir programla birleştirme kararı aldıklarını ve 2009 yılında ise uygulamayı hayata geçirdiklerini söyledi.

Bu projenin eserlerin dijital ortama aktarılmasından farklı bir içeriğe sahip olduğunu belirten Acar, şunları kaydetti:

”Araştırmacı, Avrupa kütüphanesi ortamında sadece kitapların künyesi hakkında bilgi edinebilecek. Telif hakkı sorunu nedeniyle kitabın tamamı dijital ortama aktarılamıyor. Biz eğer tüm kitapları dijital ortama aktarırsak kitabın yazarı kitabını satamaz. Bu adil birşey değil. Ancak kitabın yazarı müsaade ederse, kitabın tamamı dijital ortama aktarılabilir. Yani, Avrupa kütüphanesi dijital bir kütüphane değil. Avrupa kütüphanesi, tüm kitapların künyesini yayımlayan bir kütüphane. Bu sayede herkese kendi dilinde araştırma yapma olanağı sunuluyor.”

-”İSTENİLEN KİTABI GETİRTİYORUZ YA DA SATIN ALIYORUZ”-

Araştırmacılar için olanakların bununla sınırlı olmadığını anlatan Acar, ”Siz bir araştırmacı olarak dersiniz ki ‘Ben iletişim konusunda İngiltere’de yayımlanmış bir kitabı istiyorum’ Biz burada devreye giriyoruz. ‘Kütüphaneler arası ödünç kitap verme servisi’ diye bir servis var. Biz, sizin adınıza, o kitabı İngiltere’den getirtiyoruz, siz kullanıyorsunuz ve sonra biz İngiltere’ye iade ediyoruz. Ya da araştırmacıya o kitabın belli bir kısmının fotokopisini getirtiyoruz. Araştırmacı da araştırmasının kaynakçasında o kitabı kullandığını gösteriyor” diye konuştu.

Acar, istenilen kitap ya da araştırmanın 3 gün ile bir hafta içerisinde yurtdışından geldiğini ve o ülkenin belirttiği süre kadar ya da en kısa sürede iade talebinde bulunulduğunu kaydetti.

Milli Kütüphane olarak kendilerinin de yurtdışından gelen talepleri karşıladığının altını çizen Acar, ”Biz prensip olarak fotokopi göndermeyi tercih ediyoruz” şeklinde konuştu.

Araştırmacının uygulamayı nasıl yapacağı hakkında da bilgi veren Tuncel Acar, şöyle devam etti:

”Öncelikle internet ortamında Avrupa kütüphanesi sayfasına girip – mesela – Orhan Pamuk’u araştır diyoruz. Avrupa Kütüphanesi sitesi açıldığında, size Avrupa’nın tüm milli kütüphanelerindeki Orhan Pamuk ile ilgili ne varsa künyesini çıkarıyor.

Örneğin, Belçika’da 2, Kıbrıs’ta 11, Danimarka’da 80 tane… Danimarka’yı tıkladığımızda ise o ülkedeki hangi kütüphanelerde hangi eserlerin bulunduğu, o eserlerin adları, kaç sayfa oldukları, özellikleri tek tek karşımıza çıkıyor. Ve o eserlerden herhangi biri sizin için lazımsa, biz sizin adınıza kitabı o ülkeden isteyebiliyoruz. Eğer bir eser birden çok araştırmacı tarafından isteniyorsa o halde Milli Kütüphane olarak o kitabı satın alma yoluna gidiyoruz.”

-TÜRKİYE’DEKİ KÜTÜPHANELER İÇİN TOPLU KATALOG-

Bunun gibi bir sistemi Türkiye için de ”toplu katalog”da uyguladıklarını ifade eden Acar, araştırılan herhangi bir yazarın Türkiye’de hangi şehirdeki hangi kütüphanede olduğunun gösterildiğini ve böylece araştırmacı için hangi kütüphane yakınsa, araştırmacıyı o kütüphaneye yönlendirerek kişilere ciddi bir zaman tasarrufu sağladığını sözlerine ekledi…