Yeni yaşam ama uzayda değil!

‘Dünya dışı yaşama dair keşif’ duyurusuyla ‘Uzayda hayat’ heyecanı yaratan NASA açıkladı: Arsenikte gelişen bakteri bulduk, sıra gezegenlerde…

Önceki gün, dünya dışı yaşama dair bilimsel keşifle ilgili bir basın toplantısı düzenleyeceklerini duyuran ancak bulgunun ayrıntılarını açıklamayarak ‘Uzayda hayat olabilir’ heyecanı yaratan NASA bilim insanları dün akşam TSİ 21.00’de açıkladı: Keşif, ABD California’daki Mono Gölü’nde bulunan ve arsenikte çoğalabilen bir bakteri… Bu tuhaf bakterinin çok kuvvetli bir doğal zehir olan arsenikle beslenmesi karşısında şaşkınlığa uğrayan bilim insanları, bunun dünya ve dünya dışı yaşam araştırmalarına bambaşka bir bakış getireceği görüşünde.
Araştırmanın yazarlarından, Arizona Üniversitesi’nden Paul C. W. Davies, organizmanın hem fosfor hem de arsenikle üreyebildiğini, bunun uzaylı ya da dünya dışı hayat anlamına gelmese de kesinlikle tuhaf olduğunu söyledi.

Bugüne dek altı başlıca element yaşamın gelişimi için temel unsurlar kabul ediliyordu. Bunlar karbon, hidrojen, azot, oksijen, fosfor ve kükürt. Bu bakterinin keşfiyse bilimi, yaşamın gelişimi için gerekli temel unsurları yeniden tanımlamak zorunda bırakıyor. Zira bakteri, fosfor yerine arseniğe maruz kaldığında da üremeye devam ediyor.
İngiltere’deki Gezegenler ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü’nden Charles Cockell, keşfin, yaşamın gelişimi için standart kabul edilen elementlerin mutlak olmayabileceğini gösterdiğini söyledi. Raporun diğer yazarı Ariel D. Anbar ise “Bu durum bizleri daha nelerin mümkün olduğunu sorgulamaya itiyor” diye konuştu: “Araştırmacıların, yaşamın ne olduğunu bilebilmesi için önce yaşamı tanımlayabiliyor olması lazım. Keşif, yaşamın var olması için ne gerektiği konusundaki bilgiyi değiştirdi, sonraki adım diğer gezegenlerdeki hayatı keşfetmek.”

Yaşam düşmanı ortamda gelişim
Amerikan Jeofizik Enstitüsü astrobiyologlarından Prof. Felisa Wolfe-Simon, Arizona Üniversitesi’nden Ariel Anbar ve Paul Davies, 2009 tarihli çalışmalarında, dünyadaki bazı yaşam biçimlerinde arseniğin, periyodik element tablosunda yakın olduğu fosforun yerini alabileceğini belirtmişti. Bunun üzerine Wolfe-Simon, yüksek düzeyde tuz ve arseniğin bulunduğu Mono Gölü’nde bu teorisini deneylerle ortaya koymak için çalışmalara başladı.

Wolfe-Simon, gölün tortularından numuneleri çok miktarda arsenik ve çok az fosfor içeren bir şişeye koydu. Deneyin sonunda kökü ‘GFAJ-1’ olarak bilinen bir bakteri yaşamını sürdürdü. Bunun bilinen bir bakteri olduğunun altını çizen ekip, ortada yeni bir durum olmadığını ama şimdiye dek kimsenin ‘arsenik gibi yaşam düşmanı bir ortamda gelişim’ olabileceğini düşünmediğini açıkladı. Keşif, tıbbi araştırmalarda yeni aşamalar kaydedilmesine ve biyoloji kitaplarında yeni başlıklar açılmasına da yol açabilir.