Ölümcül Hastalık Açıklanmalı mı?

Tıp dünyası bugünlerde ağır veya ölümcül hastalıkla mücadele edenlere durumlarıyla ilgili gerçeklerin söylenip söylenmeyeceğini tartışıyor.

Tıp dünyası bugünlerde ağır veya ölümcül hastalıkla mücadele edenlere sağlık durumlarıyla ilgili tüm gerçeklerin söylenip söylenmeyeceğini tartışıyor. Biz de Türk doktorlara “Hastanın sağlığı ile ilgili her türlü bilgiyi bilme hakkı var mı yoksa bunu açıklamak hastada travma etkisi mi yaratıyor” sorusunu sorduk;

SÖYLENMELİ
Prof. Dr. Münci Kalayoğlu (Memorial Hastanesi Genel Cerrahi Başkanı): Hastanın eşi ve çocukları önceden bizi ‘Ne olur hastalığını kendisine söylemeyin yoksa çok üzülür psikolojik bakımdan çöker’ diye uyarıyorlar. Hatta yalan söylememiz için ısrar bile ediyorlar. Bu da doktorların işini zorlaştırıyor. Ama cerrahi vakalarda her ameliyatın hastaya en ufak ayrıntısıyla anlatılması gerekiyor. Rahmetli babam da kan kanserine yakalanmıştı. Annemin isteğiyle ‘Baba sende sıtma var’ dedim. 10 yıl sonra babam bana, ‘Ben hastalığımı siz teşhis koyduktan 3 gün sonra öğrendim. İlaçlarımın prospektüslerinde lösemi ilacı diye yazıyordu. Böyle tiyatroda gibi oyun oynamamız doğru değil’ dedi. Ben her şeyin hasta ile açıkça söylenmesinden yanayım.

Prof. Dr. Tevfik Özlü (Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fak. Başhekimi): Bu tip haberler hastane koridorlarında açıklanmaz. Aile ilişkileri güçlü bir toplumuz, eğer hasta istiyorsa eşi, annesi, babası, çocuğunun yanında olmasında fayda var. En olumsuz durumlarda bile gerçek hastadan gizlenmemeli ama hastaya da bir açık kapı mutlaka bırakılmalı.

SÖYLENMEMELİ
Hasan Kuş (Anadolu Sağlık Merkezi Genel Direktörü): Hastaların sağlık durumları hakkında mutlaka bilgilendirilmesi gerekiyor. Burada kritik olan, kullanılacak olan dil ve ne kadar ayrıntıya girileceği. Hekimler açısından da son derece zor ve karmaşık durumlar ortaya çıkabiliyor. Uzmanlık eğitimimin ilk acil nöbetinde, bir akciğer kanserli hastanın o gece ileri evre kanser hastası olduğunu öğrendiğini, ertesi sabah da altıncı kattan atlayarak intihar ettiğini çok iyi hatırlıyorum. Doktor hastasına bu bilgileri verirken deneyimi ona yol gösterecektir.

Prof. Dr. Gençay Gürsoy (Türk Tabipleri Birliği Başkanı): Söylenecek hasta vardır, söylenemeyecek hasta vardır. Bunu en iyi hasta yakınları bilir. Batı tıbbında dobralık vardır, hasta durumunu tüm açıklığı ile bilmek ister. Ama bizim insanlarımız, hastalarımız daha farklı. Hastaya hastalığı ile ilgili bilgiler verilmeli, tehlike gizlenmemeli, ancak açık açık yaşam süresi, hastalığın adının verilmesi gerekmeyebilir. Bunu hastaya açıklamak bir nevi sanattır.