İlk Türk helikopteri uçmak için gün sayıyor

Devlet Planlama Teşkilatı desteğiyle İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından tasarlanan ve Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş. (TUSAŞ) tarafından üretilen ilk Türk helikopteri olan ARIKOPTER’in deneysel prototipinin uçurulması için geri sayım başladı.

TAI tesislerinde yapımı uzun süredir gizli kapılar ardında devam eden helikopterin prototipi gün yüzüne çıktı.

Türkiye’nin önemli projelerinden ilk Türk helikopteri ARIKOPTER’in yapımında son aşamaya gelindi. Detayları sır gibi saklanan projenin son durumunu görmek için geçtiğimiz günlerde İTÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin, DPT Müsteşarı Kemal Madenoğlu ile birlikte Türk Havacılık Uzay Sanayi A.Ş. (TAI) tesislerini ziyaret ederek çalışmalar hakkında bilgi aldı. İTÜ’lü akademisyenler ve DPT’den uzmanların da hazır bulunduğu ziyarette, TUSAŞ Genel Müdürü Muharrem Dörtkaşlı TUSAŞ’TA yürütülen çalışmalarla ilgili bilgi verdi. İTÜ’de helikopter projesinin yürütüldüğü Rotorlu Hava Araçları Tasarım ve Mükemmeliyet Merkezi Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Temel Belek ve Proje Yürütücü Yardımcısı Prof. Dr. Alim Rüstem Aslan da ARIKOPTER’in geldiği son noktayı aktardı.

Projenin amacının özgün bir hava aracı tasarlayıp kontrollü koşullar altında performansını görmek olduğunu belirten İTÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin, “Türkiye’de yan sanayisi olmadığı için bazı bileşenleri yurtdışı ortaklığı ile yapılmış olsa da rotor sistemi dahil tüm tasarımı, çizimleri ve üretimi özgün ve bize ait bir helikopter oldu. Ayrıca, bu helikopterin palaları ve rotor testlerinin yapılması için gerekli olan test standını da kendi olanaklarımızı kullanarak ürettik.” dedi.

Şahin, “Helikopter tamamlandığında bir Türk tasarımını üretime dönüştürerek kendi imkânlarımızı kullanarak helikopter yapabileceğimizi kanıtlamış olacağız. Daha da önemlisi bakım, yedek parça gibi harcamalar için dışa bağımlı olmaktan kurtulacağız. Bu da dış dünyayla rekabet gücümüzü artıracak.” şeklinde konuştu.

DPT Müsteşarı Kemal Madenoğlu İTÜ’de başlattıkları önemli AR-GE projelerinden birisinin helikopter projesi olduğunu aktardı. Lisanslı üretimin yapılması ve ticarileştirmesi sürecini de yakından takip ettiklerini aktaran Madenoğlu, “Üniversiteler ne kadar bilgi üretir ve toplumun yararına sunarsa bu bilgi o kadar değerli olur. Başta İTÜ Rektörü olmak üzere emeği geçen tüm akademisyenlerimizi gayretlerinden dolayı tebrik ediyorum.” diye konuştu.

Son yıllarda yapılan yapılan Pazar araştırmaları hafif ticari helikopterlerin daha çok tercih edildiğini belirten Prof. Dr. Temel Belek ise, “Türkiye’nin ve dünyanın bu tarz helikopterlere ihtiyacı var. Bölgede lider ülke olmak istiyorsak kendi özgün ürünümüzü ortaya koymalıyız. Bu proje hem üniversitemiz hem de ülkemiz için büyük bir fırsattır. ARIKOPTER projesinin başından itibaren 60 kişi çalıştı. 15 uluslararası makale, 100’ün üzerinde uluslararası bildiri ve 40 yüksek lisans tezine konu oldu. Proje Türkiye’nin ilk helikopteri olmasının yanı sıra havacılık sektörüne insan gücü yetiştirmesi açısından da son derece önemlidir.” dedi.

Konuşmaların ardından ARIKOPTER’i yerinde gören ekip, çalışmalarla ilgili mühendislerden detaylı bilgi aldı. DPT Havacılık Araştırma Geliştirme Uygulama Projesi olarak 2002 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından başlatılan projenin önümüzdeki yıl tamamlanması öngörülüyor. TUSAŞ’ta ana ve alt sistemlerin gövdeye entegrasyonu devam ediyor. Helikopterin transmisyon yer testleri önümüzdeki ay İstanbul’da gerçekleştirilecek. Devlet Planlama Teşkilatı’nın 20 milyon dolar bütçe ayırdığı helikopterin ticari ürüne dönüşmesi için uluslararası bir sertifikasyon sürecinden geçmesi gerekiyor. Sertifikasyon sürecinin tamamlanmasının ardından helikopter, eğitim, sağlık, medya, politika ve iş dünyası gibi farklı kullanım alanları için çok amaçlı olarak üretilebilecek.

2 pilot ve 6 yolcu kapasiteli helikopterin rotor çapı 11 metre ve ağırlığı 2 ton. Proje ulusal tasarım ve üretim ortakları TAI/TUSAŞ, ASELSAN, 5ABM, DEMETEK, PETEKSAN yurtdışı firmalar ise Turbomeca, Triumph, MVEN ve AVIA’dır.